Web Analytics Made Easy - Statcounter

یک پژوهشگر متون کهن فارسی بابیان اینکه در قرن ششم در اصفهان ۸۰ شاعر زیست می‌کردند که یکی از این شاعران کمال اسماعیل بوده است، گفت: در آن زمان بسیاری از شاعران به زبان عربی شعر سروده‌اند اما دلیل اصلی ماندگاری اشعار کمال اسماعیل بهره‌گیری از زبان فارسی بوده است.

به گزارش ایمنا و به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان رضا ضیا در نشست «اصفهان در آئینه شعر کمال» با اشاره به جمع‌آوری ۸۰ نسخه از دیوان کمال اسماعیل و تفاوت‌های زیادی که در آن‌ها مشاهده‌شده است، اظهار کرد: در اشعار این شاعر کلماتی اضافه یا کم شده است اما خوبی اشعار کمال اسماعیل این است که از اشعار او نسخه‌های زیادی وجود دارد به‌ویژه نسخه‌های کهن که آن‌ها را می‌توان با نسخه‌های موجود مقایسه کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی بابیان اینکه پس از حمله مغول بسیاری از کتاب‌ها نابود شدند، افزود: بیشترین کتاب‌هایی که در حال حاضر موجود هستند مربوط به پس از حمله مغول به ایران است که دراین‌بین برخی از نسخه‌ها از روی نسخه‌های قبلی نوشته‌شده است که باید آن‌ها را شناخت و مهم‌ترها را انتخاب کرد.

این پژوهشگر متون کهن فارسی با اشاره به دوران زندگی کمال و ناآرامی‌های زیاد فرهنگی که در آن زمان حاکم بوده است، تصریح کرد: در آن زمان به‌اندازه ای جنگ و خونریزی زیاد بوده است که کمال از این‌همه ناآرامی به ستوه آمده و حتی شعری در نفرین به مردم آن زمان سروده است.

وی در ارتباط با شرایط اجتماعی و سیاسی زمان کمال اسماعیل، گفت: بعد از حمله اعراب و فروپاشی امپراتور ساسانی، ایران تا زمان صفوی به‌صورت یکپارچه درنیامد که یکی از دلایل حفظ وحدت قومی ما زبان مشترک بوده است.

ضیا، رواج زبان فارسی را نتیجه تلاش شاعران ناحیه خراسان دانست و اظهار کرد: عرب‌ها پس از حمله به ایران هرگز به خراسان نرسیدند بنابراین شرق ایران محل تولید آثار متعدد با زبان فارسی دری شد، اکنون مشاهده می‌کنید که کهن‌ترین شاعران ما مانند فردوسی، دقیقی و رودکی در این ناحیه زندگی می‌کردند.

وی با اشاره به قرن سوم و چهارم و استفاده از زبان فارسی دری در ایران، افزود: در همان زمان در اصفهان بیشتر به زبان فارسی پهلوی و آن لهجه‌ای که با آن حرف می‌زدند رواج داشته است و کمال اسماعیل نیز از همین زبان و لهجه بهره‌مند بوده است.

این پژوهشگر متون کهن فارسی با اشاره به گسترش زبان فارسی دری در قرن چهارم و پنجم، تصریح کرد: در این دوره استفاده از این زبان فارسی دری نوعی کلاس اجتماعی تلقی می‌شود بنابراین زبان بسیاری از شاعران و نویسندگان آن زمان به زبان فارسی دری بوده که عامل ماندگاری بسیاری از آثار به‌ویژه اشعار کمال اسماعیل است.

وی افزود: در حال حاضر هر آنچه از زبان و لهجه در اصفهان قدیم برجای‌مانده از بقایای زبان دوره کمال اسماعیل است.

ضیا بابیان اینکه در قرن ششم در اصفهان ۸۰ شاعر زیست می‌کردند که یکی از این شاعران کمال اسماعیل بوده است، گفت: در آن زمان بسیاری از شاعران به زبان عربی شعر سروده‌اند اما دلیل اصلی ماندگاری اشعار کمال اسماعیل بهره‌گیری از زبان فارسی بوده است.

وی بابیان اینکه زبان فارسی به‌عنوان مرکزی برای وحدت ایرانیان است، خاطرنشان کرد: عده‌ای معتقدند که فردوسی زبان فارسی را حفظ کرده است در حالیکه هزاران نفر مانند فردوسی در حفظ زبان فارسی تلاش کردند و این‌گونه شد که پس از حمله اعراب، ایرانیان با توسل به زبان فارسی با یکدیگر متحد شدند.

این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی با اشاره به دوران زندگی کمال اسماعیل و اداره کشور به‌صورت حکومت‌های ملوک‌الطوایفی، بیان داشت: در اصفهان حکومت دینی حکمرانی می‌کردند که از دو گروه مذهبی از آل خجند و آل صاعد تشکیل‌شده بودند خجندی ها شافعی بودند و صاعدی ها حنفی و همیشه جنگ و نزاع فراوانی بین این دو گروه برقرار بود.

وی بابیان اینکه قبل از حکومت صفویه اصفهان مرکز سنی‌های بسیار متعصب بوده است، افزود: پس‌ازاینکه صفویه پایتخت خود را در اصفهان بنا نهاد این شهر به مرکز مهم تشییع در ایران تبدیل شد.

ضیا با اشاره به ساخت شهر اصفهان در زمان حمله مغول، گفت: در آن زمان مدل طراحی شهر به‌گونه‌ای بود که دو تا دور شهر را دیوار و چند دروازه می‌گذاشتند و شب‌ها هیچ‌فرد بدون اجازه نمی‌توانست از شهر خارج یا وارد شود.

وی ادامه داد: پس از فتح اصفهان به دست مغول‌ها، کمال اسماعیل که از اهالی خرد بود را محترم شمردند و از کشتن او خودداری کردند.

این پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی اضافه کرئ: کمال اسماعیل سالیان سال پس از حمله مغول از دنیا کناره‌گیری کرد و در زاویه خانقاه به دعا و نیایش مشغول بود، مردم هم به دلیل اینکه می‌دانستند او مورد احترام مغول‌ها است بسیاری از اموال خود را در چاهی نزدیک زاویه او پنهان کرده بودند اما دراین‌بین یک بچه مغول که دنبال کمان گروهِ خود بود به داخل چاه افتاد و در آنجا اموال زیادی دید درنهایت کمال اسماعیل در زیر شکنجه مغول‌ها به شهادت رسید.

به گزارش ایمنا، نشست «اصفهان در آئینه شعر کمال» به همت مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان برگزار شد.

کد خبر 629958

منبع: ایمنا

کلیدواژه: کمال اسماعیل مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان رضا ضیا شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق زبان فارسی دری زبان فارسی پس از حمله آن زمان حمله مغول نسخه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۱۹۲۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سرگذشت فارسی‌زبانان آسیای میانه /نگاهی به کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود»

  علی هادیلو؛ اعتماد    پژواک جدایی مناطق آسیای میانه و ایران، قصه‌ای پرغصه به وسعت تاریخ ایران معاصر است؛ اما فارغ از مرثیه‌سرایی بر میراث به یغما رفته، اغلب ایرانیان را وقوف نیست که چه بر سر میراث هزارسالگان در سرزمین‌های جدا افتاده رفت.   کتاب «تاجیکان ورارود؛ از ۱۸۶۰ تا ۱۹۲۴» نخستین روایت علمی دقیق و مدون به سبک تاریخ‌نویسی‌نو و به زبان فارسی در این زمینه است. این کتاب پرارج گرچه در سال ۱۴۰۰ در ایران منتشر شد، اما به دلیل خاستگاه تاجیکی محقق (نماز حاتم) آنچنانکه باید و شاید در فضای رسانه‌ای ایران ارج نهاده نشد.    کتاب تاریخ تاجیکان ورارود، شرح رنجی است که از فرط بی‌صدایی تاکنون شنیده نشده و برای شنیدن آن باید گوش به دیوار ستبر تاریخ خواباند. این درد به تعبیر فروغ فرخ‌زاد، بانوی شعر و ادب ایران زمین، از آن جنس دردهایی است که «انسان را به سکوت وا می‌دارد، از این رو بسیار سنگین‌تر از دردی است که انسان را به فریاد وا می‌دارد.»   سرگذشت روزگار زبان فارسی و تاجیکان در این کتاب دست‌کمی از دوران پرآشوب پس از ورود و سیطره مغولان بر ایران نداشت و چه بسا تلخ‌تر از آن عصر بود.     قوم مهاجم مغول، به روایت موجز جوینی، «آمدند و کندند و سوختند و کشتند و بردند و رفتند»، اما چند سالی نگذشت که پیش از فروپاشی دولت‌شان، در بستر کارگاه حریر فرهنگ، اندیشه و مدنیت ایرانی سر به راه‌تر شده، زبان فارسی را به عنوان زبان خود برگزیدند و به تدریج به کیش و آیین ایرانی و اسلامی گراییدند و حتی مروج آن شدند، حال آنکه زبان فارسی آسیای میانه در چنگ قوم یأجوج و مأجوج گرفتار شده و به مرور جای خود را به زبان‌های روسی و ازبک داد.       نماز حاتم، نویسنده کتاب، از محققان و استادان برجسته و بنام دانشگاه ملی تاجیکستان است. او استاد گروه تاریخ آکادمی علوم تاجیکستان است که تاکنون ۱۵ کتاب و بیش از ۲۶۰ مقاله به نگارش درآورده است.   کتاب‌های تاریخ خلق تاجیک (کتاب درسی برای کلاس نهم) و «سرنگون کردن ترتیبات امیری در بخارا» (کتاب دانشگاهی) از جمله مهم‌ترین آثار این محقق شهیر تاجیکی است.    تاریخ تاجیکان ورارود، روایتی خواندنی درباره ماجرای گذر سرسلامت تتمه زبان فارسی و قوم بزرگ تاجیک در منطقه آسیای میانه از دوران پرتلاطم و پرآشوب سیطره روسیه تزاری و شوروی و سلاخی فارسی‌زبانان آسیای مرکزی در میانه سال‌های (۱۸۶۰-۱۹۲۴) است و ماجرای این گذر تاریخی، سیاسی و فرهنگی به مثابه داستان سیمرغ عطار است که تنها معدودی از مسافران با موفقیت در این سفر سیاسی، تاریخی و فرهنگی به مقصد رسیدند.      کتاب تاریخ تاجیکان ورارود تاریخ صرف نیست و همچنانکه ویل دورانت تاریخ تمدن را شرح دستاوردهای عظیم انسانی روی سواحل رودخانه خروشان و پرهیاهوی تاریخ می‌دانست، روایتی از شجاعت، قهرمانی و تلاش نفسگیر یکی از کهن‌ترین ملت‌های جهان در حفظ و گسترش زبان فارسی، فرهنگ، سنن اخلاقی، اقتصاد، اندیشه، دانش، کشاورزی، ارتباطات و میراث گرانبهای نیاکانی است.    کتاب تاریخ تاجیکان ورارود مرثیه‌سرایی بر میراث به یغما رفته ایرانی نیست؛ بلکه نویسنده (نماز حاتم) کوشش خود را به کار گرفته تا براساس منابع تازه و از نگاهی نو صفحات درخشان تاریخ نیاکان خویش را در مبارزه با مهاجمان روس و پاسداری از میهن خود روایت کند.   ملتی که به توصیف این محقق، در برابر دشمن، «نه سپر، بلکه فرهنگ خود را پیش گذاشت، به قوم مهاجم دوستی، همزیستی و همکاری را پیشنهاد کرد، خود که فرهیخته و معارف‌پرور بود، به بیگانگان کوچی، برتری دانش و فرهنگ را اثبات نمود، ایشان را نیز به همین راه هدایت ساخت.»   در این کتاب که به کوشش آرش ایران‌پور، محقق ایرانی، برگردان و شرح شده، معادل‌های روسی و «کریلی» با وسواسی مثال‌زدنی به معادل‎های فارسی برگردانده شده است.    این کتاب را می‌توان نمونه‌ای از شکل‌گیری یک مکتب تاریخ‌نگاری جدید در آسیای میانه نیز قلمداد کرد؛ مکتبی که با وجود تاثیرپذیری از راه و روش تاریخ‌نگاری شوروی -البته وجوه علمی و مثبت آن- از این توانایی نیز برخوردار است در جایی که به بررسی سیاست‌های مقامات شوروی مربوط می‌شود، بدون پرخاش و تندی، جوانبی از آن را مورد نقد و بازنگری قرار دهد.   این کتاب همچنین نقبی به فرآیند تدریجی فارسی‌زدایی از آسیای میانه زده و روایتی داستان‌گونه و جانسوز دوران فترت زبان فارسی در این خطه، فراروی ما می‌نهد.    از زمان ورود اشغالگران روس به آسیای مرکزی (۱۸۶۰)، شوربختی فارسی‌زبانان و افول تاجیک‌ها آغاز می‌شود و به دلایل متعدد و دسیسه‌های حکمرانان در سیادت روسیه تزاری به ویژه حکومت شوروی به مرور زبان فارسی جایگاه پیشین خود را از دست می‌دهد و حتی ‌کار به تحقیر فارسی زبانان و استحاله قوم تاجیک می رسد‌.      فرآیند فارسی‌زدایی که عملا از دوره حکومت شوروی رنگ و بویی جدید به خود می‌گیرد، با تبر تقسیم‌ (مرزبندی‌های ملی) در ۱۹۲۴ به اوج می‌رسد و میوه‌های خونین آن را می‌توان به ویژه در نسل‌کشی روشنفکران فارسی زبان در دهه ۱۹۳۰ به وضوح مشاهده کرد.   به روایت نویسنده در صفحات مطبوعات چه آسیای میانه و چه روسیه درباره تاجیکان و زبان فارسی (که از ۱۹۲۴ نام آن به تاجیکی تغییر کرد) تقریبا چیزی چاپ نمی‌شد.     حتی «اگر به ناگه مقاله‌ای هم چاپ می‌شد، بیشتر آنها غرض‌ورزانه بوده، گاه تاجیکان و زبان فارسی تاجیکان را آشکارا تحقیر می‌کردند.» کار بدانجا رسید که بر حذف زبان فارسی و انکار موجودیت این زبان و تاجیکان، رسما پافشاری می‌کردند.    گفتنی است کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود» از دهه ۱۸۶۰ تا سال ۱۹24 تالیف نماز حاتم، به کوشش آرش ایرانپور از سوی انتشارات شیرازه ما در ۶۲۴ صفحه منتشر شده است. کانال عصر ایران در تلگرام

دیگر خبرها

  • دعوت ۶ سپاهانی و ۲ ذوب‌آهنی به اردوی تیم ملی فوتبال
  • گزارشی از نمایشگاه یک قرن اصالت و ماندگاری سنندج‌ + فیلم
  • سرگذشت فارسی‌زبانان آسیای میانه /نگاهی به کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود»
  • شعر فارسی فلسطین به دست عرب زبانان نمی‌رسد
  • فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (12 اردیبهشت)
  • توانایی زبان فارسی در گرو این است كه زبان علم باقی بماند
  • فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (11 اردیبهشت)
  • رفع مشکل آب شرب روستا‌های تمتان و قلعه اسماعیل آقا در ارومیه
  • ◄ کاربرد کلمات و عبارات حمل و نقلی در متون و اشعار فارسی
  • رونمایی از آهنگ خلیج‌فارس به ۲ زبان فارسی و عربی در اراک